(ភ្នំពេញ)៖ នៅវេលាម៉ោង ៥៖១៨នាទីព្រឹកថ្ងៃអង្គារ ៤កើត ខែកត្តិក ឆ្នាំរោង ឆស័ក ព.ស.២៥៦៨ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៤ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤នេះ អង្គកឋិនទានមហាសាមគ្គីគ្រួសារខ្មែរ ត្រូវបានដង្ហែឆ្ពោះទៅកាន់វត្តពោធិគិរីវង្សារាម ខេត្តត្រាវិញ ប្រទេសវៀតណាមហើយ។ ពិធីដង្ហែអង្គកឋិនទានមហាសាមគ្គីគ្រួសារខ្មែរ ឆ្ពោះទៅកាន់វត្តពោធិគិរីវង្សារាមនាព្រឹកនេះ ដឹកនាំដោយសម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ប៊ុន រ៉ានី ហ៊ុនសែន ប្រធានកាកបាទក្រហមកម្ពុជា។
ពិធីដង្ហែអង្គកឋិនទានមហាសាមគ្គីគ្រួសារខ្មែរ ដែលពោរពេញដោយសទ្ធាជ្រះថ្លា និងក្តីសោមនស្សនាព្រឹកថ្ងៃនេះ ក៏មានការអញ្ជើញចូលរួមពីសំណាក់សម្តេចកិត្តិសង្គហបណ្ឌិត ម៉ែន សំអន ប្រធានគណៈកម្មការរៀបចំអង្គកឋិនទាន ព្រមទាំងសមាជិក សមាជិកាគណៈកម្មការជាច្រើនរូបទៀត ដែលសុទ្ធសឹងជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រាជរដ្ឋាភិបាល ព្រមទាំងអភិបាលរាជធានី-ខេត្តមួយចំនួនទៀត។
បន្ទាប់ពីធ្វើដំណើរប្រមាណជាមួយម៉ោងអង្គកឋិនទានបានដង្ហែដល់ច្រកព្រំដែនជ្រៃធំ ក្នុងស្រុកកោះធំ ខេត្តកណ្តាល។ បន្ទាប់មកគណៈប្រតិភូត្រូវបានអាជ្ញាធរវៀតណាម តម្រូវឱ្យចុះពីរថយន្តក្រុងដែលជិះពីរាជធានីភ្នំពេញ ទៅពិនិត្យនៅច្រកព្រំដែន ហើយប្តូរថយន្ត ដើម្បីធ្វើដំណើរបន្តមកកាន់ខេត្តត្រាវិញ។ គណៈប្រតិភូដង្ហែអង្គកឋិនទាន ដឹកនាំដោយសម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត បានធ្វើដំណើរចាកចេញពីព្រំដែននៅវេលាម៉ោង៨ព្រឹក។
បន្ទាប់ពីធ្វើដំណើរតាមរថយន្តក្រុងលើចម្ងាយផ្លូវជាង២០០គីឡូម៉ែត្រ ក្នុងថេរវេលាប្រមាណជា៤ម៉ោង ពោលនៅវេលាម៉ោងជាង១២ថ្ងៃត្រង់ គណៈប្រតិភូបានធ្វើដំណើរដល់ខេត្តត្រាវិញ។ ការធ្វើដំណើរពីព្រំដែន មកកាន់ខេត្តត្រាវិញ ក្បួនដង្ហែអង្គកឋិនទាន ទទួលបានការសបម្របសម្រួលពីសមត្ថកិច្ចរបស់វៀតណាម ដោយមានរថយន្តបើកផ្លូវ និងមានការជួយសម្រួលចរាចរនៅផ្លូវប្រសប់ផងដែរ។
តាមកម្មវិធីបុណ្យដែលបានគ្រោងទុក បន្ទាប់ពីអញ្ជើញដល់ខេត្តត្រាវិញហើយនោះ នៅវេលាម៉ោង២រសៀល សម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ប៊ុន រ៉ានី ហ៊ុនសែន និងគណៈប្រតិភូ អញ្ជើញទៅកាន់វត្តពោធិគិរីវង្សារាម ដើម្បីបូជាគ្រឿងសក្ការៈដល់ព្រះរតនត្រ័យ។ បន្ទាប់មកសម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត នឹងអញ្ជើញសំណេះសំណាលជាមួយប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម។
អង្គកឋិនទានដង្ហែទៅកាន់វត្តខ្មែរក្រោមនាពេលនេះ គឺជាព្រឹត្តិការណ៍ដ៏ក្រម ហើយក៏ត្រូវបានចាត់ទុកជាពិធីបុណ្យជាប្រវត្តិសាស្ត្រមួយផងដែរ។ អង្គកឋិនទាននេះត្រូវបានប្រសិទ្ធនាមជាអង្គកឋិនមហាសាមគ្គីគ្រួសារខ្មែរ ព្រោះជាអង្គឋិនកើតឡើងដោយការរួបរួមដ៏អស្ចារ្យរវាងស្ថាប័នពុទ្ធចក្រ និងអាណាចក្រ ហើយអាណាចក្រទៀតសោត គឺមានការចូលរួមទាំងស្ថាប័នព្រឹទ្ធសភា រដ្ឋសភា និងរាជរដ្ឋាភិបាល។
ទីអារាមជាមែកធាងដ៏សំខាន់នៃវប្បធម៌ខ្មែរ នៅខ្មែរក្រោមមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះមានទីអារាមរហូតដល់ទៅ៤៦១វត្ត ដោយឡែកនៅខេត្តត្រាវិញ មានវត្តចំនួន១៤៣វត្ត។ អង្គកឋិនដែលរៀបចំដោយស្ថាប័នសង្ឃ និងស្ថាប័នដឹកនាំជាតិរបស់កម្ពុជាដង្ហែទៅកាន់ខ្មែរក្រោមមិនធ្លាប់មាននោះឡើយ។ ព្រឹត្តិការណ៍នៃអង្គកឋិនមហាសាមគ្គីគ្រួសារខ្មែរនាពេលនេះ បាននាំមកនូវការសាទរ និងរីករាយយ៉ាងជ្រាលរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ជាពិសេសព្រះសង្ឃ និងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម។ អង្គកឋិនទាននេះ ក៏បានបង្ហាញឱ្យឃើញច្បាស់ពីការគិតគូរ និងយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់របស់សម្តេចតេជោ និងសម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ចំពោះព្រសង្ឃ ក៏ដូចជាព្រះពុទ្ធសាសនានៅខ្មែរក្រោម។
សូមបញ្ជាក់ថា កឋិនទាន ជាបុណ្យប្រពៃណីព្រះពុទ្ធសាសនា ដែលមានសម្តែងទុកក្នុង ព្រះវិន័យបិដក មហាវគ្គ កឋិនក្ខន្ធកៈ ដែលទាយក ទាយិកាមានសទ្ធាជ្រះថ្លា នាំយកចីវរទៅវេរប្រគេនព្រះភិក្ខុសង្ឃ ដែលបានគង់ចាំវស្សាអស់ត្រីមាសក្នុងអាវាសវត្តណាមួយនិងជាទានវិសេស មានលក្ខណៈប្លែកជាងទានដទៃ៥យ៉ាង ភិក្ខុសង្ឃបានក្រាលគ្រងកឋិនទទួលបានសង្ឃលាភ និងអានិសង្ស ៥ ហើយអ្នកប្រគេនកឋិនចីវរ ក៏ទទួលបានអានិស្ស៥ផងដែរ។
លក្ខណៈប្លែក៥យ៉ាងនៃកឋិនទាន៖
១៖ ប្លែកដោយកាល៖ តាមពុទ្ធានុញ្ញាត កឋិនកាលមានតែ២៩ថ្ងៃគឺពីថ្ងៃ ១រោច ខែអស្សុជ ដល់ ១៥កើត ខែកត្តិក។ ក្នុងអំឡុងពេលនេះទាយក ទាយិកា អាចនាំយកចីវរទៅវេរប្រគេនភិក្ខុសង្ឃនៅថ្ងៃណាក៏បានហើយវត្តនីមួយៗទទួលកឋិនទានបានតែម្ដងប៉ុណ្ណោះក្នុងមួយឆ្នាំ។
២៖ ប្លែកដោយវត្ថុ កឋិនចីវរមាន៖ ស្បង់ ចីពរ និងសង្ឃាដី ក្រៅពីនេះ ពុំអាចចាត់ជាកឋិនចីវរបានឡើយ។ កឋិនចីវរនេះសោត ភិក្ខុសង្ឃក្រាលគ្រងកឋិន អាចជ្រើសយកវត្ថុណាមួយក្នុងចំណោម ចីពរ ស្បង់ ឬសង្ឃាដី ដើម្បីក្រាលគ្រងតាមព្រះទ័យរបស់លោក ។
៣៖ ប្លែកដោយអំពើ បុគ្គលអ្នកធ្វើអង្គកឋិនទានគប្បីធ្វើឱ្យបានត្រឹមត្រូវរបៀបតាមព្រះវិន័យ។
៤៖ ប្លែកដោយបដិគ្គាហកៈ មានតែភិក្ខុសង្ឃ ដែលបានគង់ចាំព្រះវស្សាអស់ត្រីមាសប៉ុណ្ណោះ ទើបអាចទទួលក្រាលគ្រង និងអនុមោទនាកឋិនបាន។ ភិក្ខុមិនបានចាំវស្សា ឬបាននៅចាំវស្សាដែរតែដាច់វស្សា ឬសាមណេរ ពុំអាចទទួលក្រាលគ្រងកឋិនបានឡើយ។
៥៖ ប្លែកដោយអានិសង្ស ព្រះភិក្ខុសង្ឃដែលបានក្រាលគ្រង និងអនុមោទានកឋិន ទទួលបានអានិសង្ស ៥យ៉ាងដូចខាងលើ ក្នុងរវាង៥ខែ ដូចមានក្នុងវិន័យបិដកភាគ៨ត្រង់កឋិនក្ខន្ធកៈ។
ចំណែកកឋិនទាយក ដែលបានថ្វាយកឋិនចីវរ ត្រូវទទួលបានអានិសង្សច្រើនជាអនេក ព្រោះជាចីវរទានពិសេសប្លែក ព្រះភិក្ខុសង្ឃដែលបានក្រាលគ្រងនិងអនុមោទនាកឋិន ទទួលបានទាំងសង្ឃលាភនិង អានិសង្ស៥យ៉ាង សមដូចព្រះពុទ្ធដីការថា សុខស្ស ទាតា មេធាវី សុខំ សោ អធិគច្ឆតិ ជនអ្នកមានប្រាជ្ញាតែងឱ្យនូវសេចក្ដីសុខដល់អ្នកដទៃ និងរមែងបាននូវសេចក្ដីសុខនោះមកខ្លួនវិញ៕
